Trang

16 thg 7, 2011

10 thủ thuật thiết kế báo in

vimgĐến font chữ cho nội dung (body text) thỉnh thoảng còn bị "đệm" một loại khác, cứ cho là do lỗi kỹ thuật chứ không phải chủ ý, nhưng riêng về font để làm tiêu đề thì có để đếm ra đến hơn 15 loại, nếu tính cả chữ ngả chữ nghiêng, chữ đậm chữ nhạt, chữ béo chữ gầy, thì tổng số phải gấp đôi. Chỉ tính số font trên các tiêu đề được đưa ra trang nhất đã có đến 6 loại với 4 màu khác nhau.

Cách đặt ảnh minh họa trong bài thì nhìn thoáng qua cũng biết là kiểu thích đặt đâu bèn cho vào đó chứ chẳng thấy logic gì. Có cái ảnh còn được kéo tụt xuống tận mép báo, thò ra khỏi cả đường bo của hộp. Chất lượng ảnh thì khỏi phải nói - cái thì nét căng, cái thì mờ mịt như là... photocopy. Vui nhất là có một bài ở nửa trên của trang 2, thấy bàn tay chỉ đường, hướng mắt theo thì thấy phần còn lại nằm ở... nửa dưới của trang 3. Tất nhiên, với kiểu thiết kế như thế thì nhiều khi sẽ thấy những khoảng trắng thật ngớ ngẩn.

Một số tạp chí của Việt Nam trình bày khá "ổn" nhưng cái tỉ lệ này quá ít ỏi. Chỉ cần cầm khoảng mươi loại báo ngày và hai chục tờ tạp chí trên bất kỳ sạp báo nào và đem ra "soi" thì sẽ thấy sự thất vọng ở trên đây không giảm đi được bao nhiêu. Ngay cả với những nhật báo tiếng tăm nhất, nội dung được cho là hấp dẫn nhất thì vấn đề thiết kế trang vẫn nhiều khi trong tình trạng "hồn nhiên như cô tiên" chứ không thấy dáng dấp của một "dân chuyên nghiệp".

Có lẽ không nhiều nghề có cái điểm đặc trưng khá kỳ lạ như nghề thiết kế báo: đó là làm ra một sản phẩm đẹp để độc giả chú ý đến... một sản phẩm khác. Nhiều họa sĩ thiết kế mải thi triển trình độ, to son điểm phấn với những khung màu, font chữ mà quên mất mục tiêu là thu hút độc giả vào phần nội dung bài. Trong khi đó, những người khác lại coi thường cái việc quan trọng này, cứ bạ đâu đắp đấy, nghĩ chuyện đổ bài, chọn chữ, ghép ảnh, dàn trang cứ như cuốc vườn, thành hàng thành luống là được.

Mạng IJNet của Trung tâm các Nhà báo Quốc tế giới thiệu một số thủ thuật thiết kế báo in như sau:

1. Tạo lập hệ thống cấp bậc. Độc giả chỉ cần nhìn lướt qua cũng phải thấy ngay những tin bài quan trọng nhất trên trang báo. Mỗi trang đều phải có trọng tâm.

2. Tạo trung tâm thị giác. Theo kết quả điều tra, hơn 80% độc giả bắt đầu đọc một trang báo từ hình chủ đạo. Mỗi trang báo nên có một hình ảnh thu hút sự chú ý - có thể là ảnh/hình minh họa của bài viết chính trên trang đó. Tác động trung tâm thị giác là một trong những yếu tố quyết định giá trị tin tức của trang.

3. Tổ chức tốt. Do độc giả không có nhiều thời gian, thông tin trên trang báo phải được tổ chức tốt để tránh gây khó hiểu. Phải đảm bảo rằng thiết kế giúp làm nổi bật những câu hỏi mà độc giả sẽ nêu lên về những thông tin được đăng tải.

4. Sự tương phản. Những trang thiết kế thành công sẽ có các yếu tố theo chiều dọc và theo chiều ngang. Phải có những yếu tố chủ đạo và yếu tố phụ, những tiêu đề chính và những tít thứ yếu.

5. Màu sắc. Dùng màu sắc để thông báo chứ không phải để trang trí. Biết sử dụng màu sắc hay không thể hiện ở việc dùng ảnh và đồ họa. Màu sắc cũng giúp dẫn dắt độc giả đi theo một trình tự nhất định. Các họa sĩ thiết kế cần nắm vững logic về cách sử dụng màu.

6. Kiểu chữ. Càng nhiều kiểu chữ thì độc giả càng thấy lộn xộn. Các biên tập viên nên dành nhiều thời gian để chọn tiêu đề thật ý nghĩa cho bài viết, hơn là loay hoay với việc nên dùng kiểu chữ nào.

7. Gây bất ngờ. Mỗi ngày phải mang đến cho độc giả một điều bất ngờ -- một tiêu đề, một bức ảnh, một câu chuyện hoặc hình đồ họa -- nó phải đặc biệt tới mức độc giả sẽ chuyền tay nhau đọc báo. Thiết kế có thể giúp tạo ra sự bất ngờ đó. Bí quyết ở đây là: hãy tạo nên điều gì đó đặc biệt cho trang báo.

8. Đừng cứng nhắc theo nguyên tắc. Nguyên tắc được đặt ra là để... bị phá vỡ, nhưng chỉ khi có lý do chính đáng. Không thể liên tục phá vỡ nguyên tắc chỉ đạo vì như thế là làm mất cải mốc chuẩn và không tạo ra được bất ngờ về thị giác cho độc giả nữa. Tuy nhiên các họa sĩ thiết kế nên mạnh sáng tạo từ những nguyên tắc cơ bản. Cứng nhắc quá sẽ gây ra sự buồn tẻ.

9. Kiên định. Mục nào đứng ở đâu thì ngày nào cũng phải ở đó để những độc giả bận rộn không mất công tìm kiếm thông tin.

10. Nội dung mới là quan trọng. Những thiết kế đơn giản nhưng năng động mới là thiết kế hiệu quả. Dù thế nào thì nội dung mới là phần quan trọng nhất trong trang báo, phải luôn nhớ rằng việc thiết kế trang phải là để độc giả chú ý vào nội dung./.

10 Định dạng cơ bản của bố cục trang Quảng Cáo

Nếu đã nói sáng tạo là vô hạn thì việc giới hạn các định dạng quảng cáo là không chính đáng. Song nhìn chung, dù phát triển sáng tạo đến đâu, bố cục dàn trang sẽ là một trong 10 định dạng sau đây:

1.BỐ CỤC THEO KIỂU MONDRIAN

1.jpg

Đây là một trong những định dạng phổ biến nhất , tận dụng theo những đường kẻ dày hoặc vạch kẻ nhỏ nét màu đen và những khối tô đồng màu chia bản vẽ thành những ô hình chữ nhật, ô vuông ngang dọc. Cách vẽ này được đặt theo tên hoạ sĩ người Hà Lan Piet Mondrian, đặc biệt phổ biến đối với các nhà dàn trang báo. Dựa trên sự phối hợp tinh tế giữa ô khối và màu sắc, Mondrian vẫn là một trong những nguyên tắc bố cục lý tưởng hiện nay.

2.BỐ CỤC THIÊN VỀ CHỮ

2.jpg

Theo đúng như tên gọi, điểm nổi bật trong các định dạng bố cục này là chữ. Có hai lý do khiến nhà quảng cáo chọn theo bố cục này, đó là:

Thứ nhất, những ý tưởng cần diễn đạt quá phức tạp, quá quan trọng hoặc độc đáo, không thể diễn đạt bằng hình ảnh được.

Thứ hai, hầu hết các mẫu quảng cáo đều được trình bày theo kiểu “cửa sổ lớn” hoặc quá thiên về hình ảnh. Khi đó, một mục quảng cáo đầy chữ trầm lặng có vẻ như nặng nề nhưng lại rất nổi bật.

Do cách quảng cáo thiên về chữ tự bản thân nó trông có vẻ nghiêm túc hơn những cách khác, nên các chi tiết quảng cáo này thuờng được trình bày một cách cân xứng. Ví dụ như các hàng tiêu đề với phông chữ Roman được canh giữa, phần lời quảng cáo được bắt đầu bằng chữ cái kích thước lớn hơn và chia thành hai cột trở lên.

3.BỐ CỤC KIỂU CỬA SỔ LỚN

3.jpg

Cách trình bày này đặc biệt thích hợp với các tạp chí do chú trọng ưu thế về hình ảnh. Lợi điểm của bố cục “cửa sổ lớn” là phần hình ảnh và phần lời không chồng lên nhau. Không có vấn đề “Nghệ thuật vị nghệ thuật” ở đây mà chỉ có không gian rộng lớn cho phần hình và chọn lọc chặt chẽ phần lời để có thể trình bày đủ trong phần không gian nhỏ còn thừa lại.

Các nhà thiết kế thường trình bày hình ngay sát lề và loại bỏ tối đa những phần không cần thiết nhằm tạo ấn tượng lớn cho người xem. Phía dưới hình là một hành tiêu đề canh giữa, phần lời quảng cáo có thể được trình bày dưới dạng hai hay ba cột. Để tạo mối quan hệ giữa phần hình và phần lời, các nhà thiết kế có thể cho in phần tiêu đề lên ảnh hoặc để tiêu đề màu trắng trên nền ảnh đậm, hoặc có thể dàn phần lời trong phần hình.

4.BỐ CỤC DÙNG NHIỀU PANÔ

4.jpg

Thông thường, các nhà thiết kế dùng các ô pa-nô cùng cỡ và áp dụng hiệu quả ngắt âm để dẫn dắt người đọc đến hết nội dung quảng cáo. Tạo sự khác biệt về tỷ lệ bằng cách tạo các khối ô nội dung quàng cáo lớn hơn những ô đóng khung tiêu đề, chú giải và chữ ký. Các ô pa-nô này có thể áp dụng để trình bày một câu chuyện, hoặc đơn giản chỉ để trình bày một loại sản phẩm, như kiểu bàn cờ.

5. BỐ CỤC DẠNG KHUNG

5.jpg

Bố cục dạng khung thừơng được dùng nhiều trên các báo hơn là trên tạp chí, giúp tách biệt mẫu quảng cáo khỏi rừng các quảng cáo khác. Theo dạng này các nhà thiết kế thường đóng khung phần trình bày hình ảnh theo một khung hình quản thận, phần trống còn lại dành cho phần tiêu đề và lời quảng cáo. Một biến thể khác là dành toàn bộ phạm vi cho phép để trình bày phần hình ảnh, phần chữ thường được in đen trên phần hình màu nhạt hoặc in trắng trên nền hình màu đậm.

6. BỐ CỤC KIỂU CHỮ LỚN

6.jpg

Sử dụng kiểu chữ trong quảng cáo thiết kế là cả một nghệ thuật. Bố cục dùng kiểu chữ lớn sẽ tạo ấn tượng bởi cách kết hợp hoàn hảo các kiểu chữ với nhau, tràn đầy cho cả một trang báo và tạo ấn tuợng cũng chỉ bằng các đường nét biến tấu của kiểu chữ. Thông thừơng, chúng ta liên hệ dạng quảng cáo dùng kiểu chữ lớn với các sản phẩm bán lẻ tiêu thụ chậm, nhưng các kiểu chữ tao nhã, thiết kế cẩn thận, có thể chọn màu ngả đen khi dùng ở kích thước lớn có thể thu hút được những khách hàng chú trọng về hình tượng. Các kiểu chữ có thể chạy sát nhau, không cần khoảng cách dòng hoặc chồng một phần lên nhau hoặc có thể chắp vá pha trộn để làm tăng cái hồn của mẫu quảng cáo.

7. CẢM HỨNG TỪ BẢNG CHỮ CÁI

71.jpg72.jpg

Vẻ đẹp của các chữ cái do các nhà thiết kế tạo ra nhiều thế kỷ trước đã tạo nguồn cảm hứng mới cho các nhà thiết kế quảng cáo. Những hình dạng cơ bản của các chữ cái, cả chữ in và chữ thường đều có thể sử dụng như những mẫu cơ bản để sắp xếp các chi tiết của một quảng cáo.

8.BỐ CỤC HÌNH BÓNG

8.jpg

Bố cục hình bóng được tạo ra từ các hình thù độc nhất của thiết kế quảng cáo. Hình bóng càng không theo quy định càng tốt. ta có thể xem xét nghệ thuật cắt chân dung bằng giấy trước đây để thấy được tính ưu việt của các hình bóng không theo quy cách so với hình bóng đúng quy cách. Nghệ nhân luôn dùng kéo cắt theo hình nghiêng, chứ không theo mặt chính diện. Nếu không khó ai có thể nhận diện được bức chân dung, các chân dung sẽ giống nhau, vì đường nét của khuôn mặt chính diện không thu hút người xem bằng đường nét vẽ khuôn mặt hình nghiêng. Bố cục hình bóng chính là cách trình bày theo hướng nhìn nghiêng.

9.BỐ CỤC DẠNG SỐNG ĐỘNG

9.jpg

Bố cục dạng sống động là bố cục không thuộc một trình tự sẵn có nào. Với những hình khối đảo lộn, những kiểu chữ quá cỡ, hình trang trí kiểu mặt trời tỏa sáng, độ nghiêng và những thủ thuật tinh tế, bố cục này tuy không đạt được giải thưởng thiết kế nhưng rõ ràng nó sẽ giúp bán được hàng, ít nhất là đối với một loại hàng hóa nhất định và một đối tượng khách hàng nào đó. Nó làm cho người xem phải dừng lại, suy ngẫm và chính trong quá trình tìm hiểu sự khác thường này, người xem sẽ nhớ mẫu quảng cáo đó lâu hơn.

Bí quyết thành công của bố cục sống động nằm ở sự trung thành của nhà thiết kế đối với những nguyên tắc thiết kế cơ bản. Các chi tiết của mẫu thiết kế được sắp xếp theo từng đơn vị và các đơn vị này lại được sắp xếp thành mẫu thống nhất. khi có nhiều chi tiết cùng kích thước, các nhà thiết kế có thể đạt được một tỷ lệ vừa ý bằng cách kết hợp một số phần để có một đơn vị lớn hơn, nhằm tạo nên sự tương phản với các đơn vị khác trong cùng mẫu quảng cáo.

10. BỐ CỤC CÂU ĐỐ BẰNG TRANH

10.jpg

Câu đố bằng tranh là loại câu đố có các hình vẽ thể hiện từ ngữ hoặc âm tiết. Câu đố bằng tranh cải tiến là loại câu đố trong đó hình ảnh một từ hoặc cụm từ không được viềt ra mà được thể hiện bằng một hình vẽ. Các nhà quảng cáo sẽ không thể hiện mẫu quảng cáo dưới dạng câu đố vì tính rõ ràng rất quan trọng, nhưng có thể thổi phồng lời quảng cáo bắng cách chèn thêm vào một loạt hình minh hoạ. Các hình này có thể có cùng kích thước nhằm đem lại hiệu quả ngắt âm hoặc có thể khác kích thước để tạo sự đa dạng cho mẫu quảng cáo. Trong một số trường hợp, “lời quảng cáo” không có gì khác ngoài một loạt hình ảnh.

Trước khi bắt tay vào thiết kế, việc xem xét từng cách định dạng cơ bản sẽ rất hữu ích. Bạn hãy chọn một bố cục, khi bắt tay phác thảo, có thể trong đầu sẽ nảy sinh ra những biến thể mới. Khi kết hợp các biến thể ấy thành một bố cục thống nhất, bạn sẽ thấy sự tìm tòi tỉ mỉ này mang lại hiệu quả hơn cả mong đợi.

Bố cục thiết kế và tỷ lệ vàng

Như đã trình bày trong bài trước, “Phi” là con số xuất hiện trong vạn vật của thiên nhiên. Số “Phi” tạo ra một tỷ lệ được coi là “tỉ lệ thần thánh” (tên gọi xuất phát từ các họa sĩ Phục Hưng) hay tỷ lệ vàng, được áp dụng trong rất nhiều tác phẩm nghệ thuật bởi các họa sĩ bậc thầy.


Chính vì thế, sử dụng tỷ lệ vàng như một định hướng trong bố cục có thể cải thiện tính truyền thông của design. Vì đây là ngôn ngữ của tự nhiên nên người xem sẽ rất dễ cảm nhận được sự hài hòa và vẻ đẹp của thiết kế.

Hãy nhìn vào ví dụ dưới đây về bố cục theo tỷ lệ vàng:
Để thiết kế một poster, việc đầu tiên bạn cần làm là quyết định khổ giấy. Chẳng hạn bạn chọn chiều cao là 64 cm và bạn muốn poster sẽ có dạng nằm ngang. Lấy con số chiều cao nhân với 1,62 sẽ ra được con số chiều ngang là 104 cm phù hợp với tỉ lệ vàng. Tỷ lệ 64cm và 40 cm này sẽ tạo ra đường gióng như hình minh họa bên dưới. Dựa trên đường này, bạn có thể dàn trang theo bố cục mong muốn.

Một ví dụ nữa về cách xác định tỷ lệ vàng trong trang giấy đôi:

Trang giấy đôi (spread) với đường gấp ở giữa

Kẻ đường chéo từ đỉnh trên bên phải đến đỉnh dưới bên trái ở mỗi trang.

Kẻ tiếp 2 đường chéo kéo dài suốt trang đôi

Từ điểm giao của 2 đường chéo, dựng được đường màu xanh như hình vẽ

Tiếp tục, từ điểm giao của đường chéo xanh và đường chéo mỗi trang xác định được đỉnh đầu tiên của hình chữ nhật ( màu trắng), đỉnh còn lại là đường gióng ngang từ đỉnh thứ 1 đến đường chéo trang đôi. Từ đó, khung tỷ lệ vàng được xác định.

Trong một layout, khung trắng này có thể là text box (khung chữ) hoặc khung chứa hình. Tỷ lệ bố cục này đảm bảo một sự hài hòa, cân xứng cho mắt nhìn.